Η κύρωση της συμφωνίας από τη χώρα μας αφορά ειδικότερα τους επενδυτές των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τους οποίους η Ελλάδα διατηρεί διμερείς επενδυτικές συμφωνίες, δηλαδή με χώρες όπως η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Γερμανία, η Εσθονία, η Κροατία η Κύπρος, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Σλοβενία και η Σλοβακία, καθώς και τους Έλληνες επενδυτές στις χώρες αυτές.
Οι διμερείς επενδυτικές συμφωνίες (ΔΕΣ), είναι συμφωνίες με τις οποίες καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την πραγματοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων, από πρόσωπα και εταιρείες ενός κράτους σε ένα άλλο. Οι ενδοενωσιακές διμερείς επενδυτικές συμφωνίες που υφίστανται μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πολλές από τις εν λόγω ενδοενωσιακές ΔΕΣ, συνήφθησαν κατά τη δεκαετία του 1990, πριν δηλαδή, από τις διευρύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως μεταξύ υφισταμένων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εκείνων που έμελλε να προσχωρήσουν τα επόμενα χρόνια.
Στόχος, των συμφωνιών αυτών ήταν να διασφαλιστούν οι επενδυτές που επιθυμούσαν να επενδύσουν στη μελλοντική διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση και δίσταζαν για ιστορικούς και πολιτικούς λόγους. Οι διμερείς, επενδυτικές συμφωνίες αποσκοπούσαν στην ενίσχυση της προστασίας των επενδυτών, για παράδειγμα μέσω αποζημίωσης των απαλλοτριώσεων και διαδικασιών διαιτησίας, για την επίλυση διαφορών στον τομέα των επενδύσεων.
Το 1991 η πρώην Τσεχοσλοβακία και οι Κάτω Χώρες συνήψαν μια συμφωνία για την ενίσχυση και προστασία των επενδύσεων. Η διμερής επενδυτική συμφωνία τότε προέβλεπε ότι οι διαφορές μεταξύ ενός συμβαλλόμενου κράτους και ενός επενδυτή του άλλου συμβαλλόμενου κράτους επιλύονται με φιλικό διακανονισμό ή εφόσον τούτο δεν καταστεί δυνατόν, από διαιτητικό δικαστήριο. Μετά τη διάλυση της Τσεχοσλοβακίας το 1993, η Σλοβακία διαδέχτηκε τη χώρα αυτή στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτή τη διμερή επενδυτική συμφωνία.
Το 2004 λοιπόν, η Σλοβακία προχώρησε σε άνοιγμα της αγοράς ασφάλισης υγείας στους ιδιώτες επενδυτές. Στο πλαίσιο αυτό, η ολλανδική ασφαλιστική εταιρεία ΑΚΜΕΑ ίδρυσε στη Σλοβακία μια θυγατρική για την παροχή υπηρεσιών ιδιωτικής ασφάλισης υγείας. Το 2006 η Σλοβακία εγκατέλειψε εν μέρει την απελευθέρωση της αγοράς ασφάλισης υγείας και μεταξύ των άλλων απαγόρευσε τη διανομή των κερδών που προέρχονται από τις δραστηριότητες ασφάλισης υγείας .
Το 2008 η ΑΚΜΕΑ λοιπόν, κίνησε κατά της Σλοβακίας διαιτητική διαδικασία βάσει της διμερούς επενδυτικής συμφωνίας, υποστηρίζοντας ότι η προαναφερθείσα απαγόρευση ήταν αντίθετη με τη συμφωνία και τη ζημίωσε οικονομικά. Το 2012 το διαιτητικό δικαστήριο διαπίστωσε ότι η Σλοβακία είχε πράγματι παραβιάσει τη διμερή επενδυτική συμφωνία και την υποχρέωσε να βάλει στην ΑΚΜΕΑ αποζημίωση ύψους περίπου 22 εκατομμυρίων ευρώ. Η Σλοβακία, άσκησε ενώπιον των γερμανικών δικαστηρίων αγωγή, για την ακύρωση της απόφασης του διαιτητικού δικαστηρίου γιατί θεωρούσε, ότι η ρήτρα διαιτησίας που περιλαμβανόταν στη διμερή επενδυτική συμφωνία, ήταν αντίθετη με τη συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το ανώτατο ομοσπονδιακό δικαστήριο της Γερμανίας παραπέμπει το ερώτημα στο δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο με την απόφασή του στις 6 Μαρτίου του 2018 για την υπόθεση αυτή, υπόθεση Αchmea, απεφάνθη ότι η ρήτρα διαιτησίας που περιλαμβάνεται στη συμφωνία μεταξύ των Kάτω Xωρών και της Σλοβακίας για την προστασία των επενδύσεων δεν είναι συμβατή με το δίκαιο της Ένωσης και επομένως, οι εν λόγω συμφωνίες, πρέπει να καταργηθούν άμεσα. Αυτή είναι και η σημερινή συζήτηση. Με την κύρωση και θέση και ισχύ της παρούσας συμφωνίας, η χώρα μας στην ουσία συμμορφώνεται προς την απόφαση του δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υλοποιεί τη δέσμευση που έχει αναλάβει σε πολιτικό επίπεδο για την ενιαία μεταχείριση των επενδυτών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Καταρχάς, είναι προφανές ότι είμαστε υπέρ μιας τέτοιας συμφωνίας που συμμορφώνεται στην απόφαση του Ευρωπαϊκού δικαστηρίου. Περισσότερα όμως θα πούμε στην αυριανή συζήτηση στην ολομέλεια.
Καλό θα ήταν όμως, ωστόσο, να κάνουμε στο Υπουργείο Εξωτερικών κάποιες ερωτήσεις και παρακαλούμε, αν είναι δυνατόν, να μας ενημερώσει.
$1· Αν έχει εικόνα του αριθμού των ισχυουσών διαιτητικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί στο πλαίσιο διμερών συμβάσεων της χώρας μας και τη δυνητική επίπτωση σε αυτές;
$1· Αν υπάρχουν διαιτητικές αποφάσεις, η ισχύς των οποίων πλήττεται και ενδεχομένως να είχαν αντίκτυπο στη χώρα μας λόγω εγγύτητας, για παράδειγμα, όπως θα συνέβαινε μια διασυνοριακή επένδυση στη γειτονική Βουλγαρία; Εμείς στο Κιλκίς έχουμε τέτοιες επενδύσεις που πήγαν διπλά.
$1· Αν υπάρχουν Έλληνες επενδυτές που μπορεί να πλήττονται από την κυρωθείσα σύμβαση;
Σας ευχαριστώ.